HET AKROPOLIS GENOOTSCHAP EN DE SLAG OM BLADZIJDE 37 - Tosca Menten (CPNB)

Het is een ongelooflijke eer om het kinderboekenweekgeschenk te mogen schrijven - en een ongelooflijke opdracht. Zóveel kinderen zullen je boek gaan lezen, je boek zal zó bekend worden en je zult er vaak aan herinnerd worden. Maar je moet het eerst nog maar eens schrijven. En leuk en fris en mooi maken. Tosca Menten kreeg dit jaar het verzoek en ze is niet gezwicht voor de verleiding een nieuw deel in haar succesvolle Dummie de Mummie-reeks in te leveren, maar een heel nieuw verhaal te verzinnen. Een goede keuze! HET AKROPOLIS GENOOTSCHAP is een vrolijk en wervelend boek, dat door grote hordes kinderen met smulgenot gelezen zal worden.   

ROTMOEVIE - Marian De Smet (Moon)

Hoe houd je een jeugdroman over twee mensen met verdriet zowel spannend alsook subtiel? Marian De Smet weet dat evenwicht in ROTMOEVIE heel knap te bewaren. Ze vertelt ons over Tabby, die weggerend is van de complicaties in de verhouding met haar vriend en over Eppo, die weggerend is van alles wat hem aan zijn broer Maarten doet denken. Eppo lift en Tabby neemt hem mee. Ze besluiten samen te blijven, maar de geheimen en dat wat ze niet willen uitspreken zit vanaf het begin als gruis tussen hun gesprekken. Marian De Smet toont ons hier een groot psychologisch inzicht en daarnaast een groot doseringsvermogen. Ze weet hoe je een ontroerend jeugdboek schrijft en is daarom een enorme aanwinst. Benieuwd naar haar vorige boeken, benieuwd naar haar volgende boeken.

MISTER ORANGE - Truus Matti (Leopold)

Dit is een boek dat ik al eerder had moeten lezen. Het lijkt me heel moeilijk om een boek te maken dat interesse opwekt voor het werk van de schilder Mondriaan en toch een echt verhaal blijft. Maar het is Truus Matti ruim gelukt. Vanaf het begin leefde ik mee met de door New York rennende Linus. Hij bezorgt groenten voor de winkel van zijn ouders, en ontmoet zo heel wat klanten. Daarbij is ook Mondriaan, wiens echte naam hij pas later leert kennen: hij noemt hem 'Mister Orange', naar de sinaasappels die Mondriaan bestelt. Maar het is ook een boek over de Tweede Wereldoorlog, omdat Linus' oudere broer Apke naar Europa vertrekt om te vechten. Matti doet ons in Linus geloven, in zijn emoties en gedachten. Op het eind van het boek heb je dan ook écht zin om... Victoy Boogie Woogie te gaan bekijken! Een zeer terechte griffelwinnaar, deze MISTER ORANGE.

JUDGEMENT DAY, MORGEN WORDT ALLES ANDERS - Vrank Post (Manteau)

Al een tijdje geleden verschenen, maar veel te weinig aandacht gekregen: JUDGEMENT DAY van Vrank Post. Laat ik het meteen zeggen: ik vond dit een formidabel boek. Het is rauw en brutaal, het is snel en confronterend, maar bovenal: het is van belang. Vrank Post deed iets heel gedurfds: hij schreef een parabel. In dit boek raken twee jongeren bij een moord betrokken, is er vreemdelingenhaat en extremisme, maar vooral is het een boek over religie. Om precies te zijn: over een samengaan van christelijke en islamitische religieuze symboliek. De boeken van Vrank Post worden graag en veel gelezen, óók op het VMBO, en dat alleen al is een grote verdienste, maar nog sterker is dat jongeren door de magische verschijning van de Marokkaanse Isa (o.a. in een fenomenale beginscène!) echt zullen zijn gaan denken over verlossing, over verantwoordelijkheid, over schuld en straf. Voeg daar de ontroerende scènes bij en je hebt belangrijke jongerenliteratuur.

DE SCHOENEN VAN DE ZEEMEERMIN - Sanne te Loo (Lemniscaat)

Hoeveel kinderen zijn verliefd op de zee? Hoeveel kinderen spartelen in hun dromen zwemmend rond? Hoeveel kinderen zouden een zeemeerminnen (of -mannen) staart willen hebben? Veel! Het 'zeeverlangen' is het onderwerp van dit nieuwe, mooie, grote prentenboek van Sanne te Loo. In sterke composities met oogstrelende kleuren toont Te Loo ons het verhaal van Ida, die weliswaar op het eind van haar vakantie afscheid moet nemen van de zee, maar daar geen genoegen mee neemt: ze zal niet rusten voor ze met haar zeemeerminnenschoenen en zeemeerminnenstaart een plek vindt die bij haar dromen past. En dan, aan het slot van het boek, is er ruimte voor alle andere kinderen met eenzelfde droom: de website www.deschoenenvandezeemeermin.nl. Mooi!  

FLITS, VLIEGENDE BLIKSEM - Mirjam Oldenhave & Rick de Haas (Ploegsma)

In het tweede deel van Mirjam Oldenhave's nieuwe serie FLITS is de samenwerking met tekenaar Rick de Haas nóg intensiever. Leuk! Het boek doet nu denken aan de LEVEN VAN EEN LOSER-serie, althans, in uiterlijk. Want qua verhaal is dit zowel grappiger als intiemer. Hoofdpersoon is weer de verlegen Daan, die zich overal ongezien kan vertonen omdat toch niemand naar hem kijkt. Maar degene die door de 'ondergrondse schoolkrantbende' Flits nu echt bijgestaan moet worden is Goaltje. En het kwaad dat bestreden moet worden komt als vanouds van de schooldirecteur. Een lekker boek, zowel in tekst als in beeld!

WIE VERJAAGT DE BOSKAT? - Russell E. Erickson (Ploegsma)

Eind jaren negentig publiceerde Uitgeverij Ploegsma een serie 'paddenboekjes' van de Amerikaanse schrijver Russell E. Erickson. De boeken waren makkelijk te lezen (zijn dus ook in vele AVI-verzamelingen terug te vinden) en vertellen de verhalen van Mort en Wart, twee samenwonende, aandoenlijke padden, en hun vrienden uit het bos. Een bijzondere rol is er voor de 'moeke' die altijd garant staat voor gemoedelijkheid en bescherming: Tante Tulia. Behalve dat we dit soort 'berichten uit een veilige wereld' niet vaak meer zien, zijn er ook maar weinig tekenaars zoals Lawrence Di Fiori, die zowel warmte als gein toevoegt. Janosch was ook zo'n (geweldige) kunstenaar en in eigen land iemand als Jenny Dalenoord. Zijn de dierenwerelden - waarin dieren mensenkleren dragen en mensengedrag vertonen - uit de mode in leesboeken (ik heb het niet over prentenboeken)? Of let ik gewoon niet goed op? Het bosdierenuniversum van Toon Tellegen - hoe geweldig ook - is toch wat meer op filosofie en taal gestoeld. Het beviel me in elk geval om dit boekje te ontdekken.

Dit boek werd vertaald door Tjalling Bos. 

AAN DE KANT, IK BEN JE OMA NIET! - Bette Westera & Sylvia Weve (Gottmer)

Het is een prachtig poëziejaar. Na al sterke bundels van o.a. Jaap Robben, Ben Kuipers en Geert De Kockere is er dit flamboyant (en voorbeeldig) uitgegeven AAN DE KANT, IK BEN JE OMA NIET! Bette Westera schreef vierentwintig strak in het pak zittende verzen over oma's en opa's en hun vroegere uitvoering: onberispelijk geschreven, zonder stoplappen of struikelingen. Knap! Ook de opzet van het boek is origineel. Het is heel bijzonder hoe we in het 'eerdere' gedicht soms een nieuw beeld krijgen over de oude dames en heren uit het 'latere' gedicht. De brede decors die Sylvia Weve biedt zijn van een al even grote kracht. Favoriet: de prachtige platen bij de dames Jansen en Verbruggen.

IK ZAL ER ZIJN - Holly Goldberg Sloan (Querido)

Van een oer-Amerikaans boek verwacht je vervoering en ontroering. En nu is er weer zo'n boek: IK ZAL ER ZIJN van Holly Goldberg Sloan. Het boek gaat over Sam en Emily, die een liefde op het eerste gezicht meemaken. Maar veel meer nog gaat het over het geboren worden in een gezin met onmogelijkheden. De gewelddadige vader van Sam en zijn jongere broer Riddle weet nog maar een ding te doen als hij de liefde van Sam en Emily ontdekt: zijn kinderen ontvoeren en wegwezen. Terwijl Emily nu juist voor de twee jongens de enige kans was om uit hun moeizame bestaan te geraken. Dit boek sleurt je mee, je wilt niet stoppen en ja, dat is nu eens écht waar, want het is een boek waarvan je wéét dat het verfilmd zal gaan worden (kan me niet anders voorstellen) en het is het schoolvoorbeeld van dat wat ze noemen: een fantastic read.

Dit boek werd vertaald door Pauline Michgelsen.

ALS IEMAND OOIT MIJN BOTJES VINDT - Jaap Robben & Benjamin Leroy (De Geus)

Bij Uitgeverij De Geus komen niet véél kinderboeken uit. Maar als ze er verschijnen, zijn ze goed. Niet in het minst omdat ze vaak van Robben & Leroy zijn. Na ZULLEN WE EEN BOS BEGINNEN? en DE ZUURTJES is ALS IEMAND OOIT MIJN BOTJES VINDT de derde samenwerking van dit wonderduo. Jaap Robben vond oude, vergeten woorden (graveeltje, cajoleer, avegaar) en schreef er een fijn lopend vers over (zeg ze maar eens hardop!) waarin het nieuw onstane dier-met-oude-naam de eigenschappen aanneemt van dat wat het woord oorspronkelijk betekende. Ingewikkeld? Helemaal niet, want de verzen zijn met evenveel plezier zonder die wetenschap te lezen. De tekeningen in kleur voegen een wereld toe. In die wereld kun je op zoek gaan naar het schuiertje dat kennismaakt met de klabak, naar de kwukel die in een moddergat valt en zo nog veel meer. Een heerlijk boek, en door de opzet en de samenwerking net even weer bijzonderder dan andere dichtbundels. Zeer boertig boek van deze twee snaphanen. 

NACHTEGAAL - Benjamin Lacombe & Sébastien Perez (Abimo)

Een prentenboek als een Franse plattelandsfilm, als een droom, als een niet-bestaande herinnering. Een groep kinderen (wonen ze in een weeshuis?) en hun leider ontdekken versjes die door een onbekend iemand op het behang geschreven staan. En ze gaan over henzelf. NACHTEGAAL levert een bijzonder verhaal, maar nog bepalender voor de sfeer zijn de prachtige prenten van Benjamin Lacombe (een grootheid in Frankrijk). Met openklapbare halve bladzijden en grote vlakken vol struik, gordijn of bloemetjesbehang levert hij het decor voor dit bijna zwevende prentenboek. De kinderen, en vooral de nachtegaaltjes, maken het helemaal áf.

Dit boek werd vertaald door Lies Lavrijsen en 'literair bewerkt' door Piet De Loof.  

KOM HIER ROSA - Anna van Praag (Lemniscaat)

Een boek dat voor ophef kan zorgen. Omdat het over een vergaande liefde gaat, omdat het boek zeer open is en weinig schuwt. Ik kan me morele aarzelingen voorstellen, maar een feit is dat dit een geweldig intens boek is, dat door Anna van Praag met grote hartstocht, zintuiglijkheid en precisie geschreven is. Een boek over liefde én een boek over vriendschap, dat ook nog eens een prachtig decor heeft: dat van een Spaans dorpje. Dit boek moet gelezen worden en er moet over gepraat worden. Dat verdient Van Praag met haar sterke, gedurfde, hoge inzet.