ZEVEN MINUTEN NA MIDDERNACHT - Patrick Ness en Siobhan Dowd (De Geus)

De veertienjarige Conor is bijna onzichtbaar - zo voelt hij zich althans. Wat hem onzichtbaar maakt, op school bijvoorbeeld, is het feit dat hij gemeden wordt door bijna iedereen omdat zijn moeder ernstig ziek is. Ze heeft kanker en zal het niet lang meer maken. Dat laatste feit ziet Conor niet onder ogen. Nog niet. Daar heeft hij hulp bij nodig. Maar de hulp die opduikt is die van een verschrikkelijk zwart monster.
De belangrijke kinder- en jeugdboekenschrijfster Siobhan Dowd stierf in 2007, aan kanker, maar had nog een laatste idee voor een boek. Via hun gezamenlijke redacteur werd Patrick Ness (bekend van zijn overweldigende CHAOS-trilogie, in Nederland uitgekomen bij Uitgeverij Moon) aangezocht om haar idee uit te werken. dat deed hij op een prachtige, empathische, sterke wijze. Het werd een zwaar boek, maar ook een belangrijk boek. ZEVEN MINUTEN NA MIDDERNACHT won de allergrootste kinderboekprijzen in Engeland en zal ongetwijfeld ook in Nederland voor die prijzen mee gaan doen. Het is goed dat dit belangrijke boek nu ook in Nederland te lezen is, voorlopig in een prachtige kleine uitgave in de nieuwe imprint Colibri van Uitgeverij De Geus, later ook in grote uitgave, met de oorspronkelijke tekeningen van Jim Kay.

ZEVEN MINUTEN NA MIDDERNACHT werd vertaald door Manon Smits.

MENEER HOEDJES VANGT EEN VIS - Koos Meinderts en Annette Fienieg (Lemniscaat)

Koos Meinderts viert dertig jaar schrijverschap, en zijn uitgeverij viert op een heel mooie manier met hem mee: Lemniscaat geeft een rijke overzichtsfolder uit, bijna een boekje op zich, en dan is er nog een heel aantrekkelijke hernieuwde uitgave van het verhaal MENEER HOEDJES VANGT EEN VIS.
Het al eerder verschenen verhaal gaat over Meneer en Mevrouw Hoedjes, nazaten van Adam en Eva, die samen een gelukkig bestaan opbouwen met niets meer dan een stapel planken. Gelukkig komt daar een huis van, en een huwelijk, en danspartijen, en een kindje. Maar dan worstelt Meneer Hoedjes met een wensvervullende vis, die - archetypisch - een soort God lijkt te zijn die Verleidingen aan komt bieden.
Het is een sprookje, dit verhaal (gebaseerd op Piggelmee), maar hoe geladen en gelaagd het uit mijn omschrijving hierboven ook lijkt: voor kinderen is het helder en grappig en spannend. Want MENEER HOEDJES is weer een van die boeken waar Meinderts in uitblinkt, namelijk: in gave verhalen, in de oorspronkelijke zin van het woord. Zijn zinnen zijn als ronde, blinkende stenen, geslepen door de auteur, omspoeld, maar nooit onbegrijpelijk of cryptisch. Bij elke zin die je leest voel je: zó moet het opgeschreven worden, ja. En, ook al is de dood nooit veraf in Meinderts' werk: zijn verhalen vieren het leven. Meneer Hoedjes is daar een van de beste voorbeelden van.
Daarbij mocht Annette Fienieg voor deze uitgave nieuwe tekeningen maken, in kleur. Ook zij blinkt uit. Ze maakt het verhaal nóg lichter en nog gaver. Haar huisje, haar kasteel en haar ark zijn schitterend, en Meneer en Mevrouw Hoedjes zijn jong en hoopvol, en dus begrijp je dat ze doen wat ze doen en dat ze de fouten maken die ze maken. Een heerlijke uitgave, dit, en heerlijk uitgegeven, dus: leve het jubileum van Koos Meinderts.

SINT KOMT ERAAN! - Mattias De Leeuw (Lannoo)

Pepernoten in de winkel, maar ook al een Sintboek - het seizoen valt vroeg dit jaar. Maar als het een Sintboek als SINT KOMT ERAAN! van Mattias De Leeuw is, valt dat alleen maar toe te juichen. In een groot visueel feest van een boek zien we hoe de kleren van de Sint vanaf de stoomboot wegwaaien en verspreid over het land terechtkomen. De Pieten moeten een nieuwe kledinglijn bedenken voor de goedheiligman, en de Kleedpiet moet op zoek naar bijvoorbeeld de verloren tabberd, de staf, Sints schoenen.
Vorig jaar pas debuteerde Mattias De Leeuw met zijn tekstloze prentenboek DE STELTENLOPER. Er volgden op korte tijd nog vier andere boeken, en hier is dan het zesde. Maar wat een progressie zit er in die lijn van vrolijke, kleurrijke, soepele werken! Dit keer vertelt De Leeuw in zijn beelden een mooi rond verhaal, binnen de Sinterklaastraditie. Hij wisselt volle zoekachtige platen af met spreads die wat meer kijkrichting bieden aan de lezers, en er is zelfs hier en daar (goed geschreven, grappige) tekst. De Leeuw is niet alleen die tekenaar van wie je veel meer wil zien, hij is dit keer ook echt een vertéller. SINT KOMT ERAAN! is nu al een van de meest geslaagde Sinterklaasboeken van de laatste jaren. Hulde.
   

VOGEL en SAMMIE EN OPA - Enne Koens (Moon)

Het is van vitaal belang voor elke literatuur dat nieuwe namen zich aandienen en dat dat nieuwe namen zijn die stevig op de deur kloppen. Zo'n nieuwe naam is die van Enne Koens. Met haar jeugdroman VOGEL schreef ze een mooi, literair uitdagend verhaal rond Berre, die het huis uit vlucht, op kamers gaat en zich dan onder de naam Elke in het volle leven stort. Enne Koens overtuigt, omdat ze originele scènes schrijft, omdat ze de woede én de wil om van alles mee te maken van Elke heel realistisch neerzet. Dit boek is geen maakseltje, waar de bedoelingen van de auteur door het verhaaltje heen schemeren, dit boek doet echt aan.
Datzelfde geldt voor Koens' recente kinderboek SAMMIE EN OPA. Via heel veel warme scènes toont de schrijfster ons de grote liefde tussen deze kleinzoon en zijn opa. De opa houdt van verhalen vertellen, en die zijn niet kinderachtig. Juist dat is misschien wel de grootste kracht van dit boek: de niet-kinderachtigheid, terwijl het toch volledig voor kinderen is, en Sammie een zeer geloofwaardig kind blijft. Dat geloofwaardige geldt ook voor hoe Koens Sammie's opa en Sammie's moeder tot leven brengt. In de tekeningen van Kees de Boer worden ons een mooie blik gegund op het samenzijn van de personages - ze zijn niet talrijk, maar ze roepen veel op.
Fijne boeken dus - en een fijne nieuwe schrijfster.

DE SPIONNENCLUB - Rebecca Stead (Querido)

ALS JE TERUGKOMT was een bijzondere entree voor de Amerikaanse Rebecca Stead in de kinderboekenwereld. Met DE SPIONNENCLUB (dat in het Engels LIAR AND SPY heet) is haar tweede boek nu in het Nederlands verkrijgbaar. Georges verhuist met zijn ouders naar een nieuw appartement en blijkt bijzondere buren te hebben: een gezin waarvan de kinderen Doffer, Snoepje en Kitser heten. Kitser is van Georges' leeftijd en beiden hebben behoefte aan een sterke vriendschap. De dragende plot in het boek is die van een spionnenclub waartoe Kitser en Georges behoren, die een raadselachtige buurman in de gaten houdt, maar eigenlijk gaat het over betrouwbaarheid, waarheid en ruimte voor ieders tekortkomingen - in een vriendschap. Het boek leest heerlijk door, maar is vooral ook zo verzorgd in de details: de boodschappen die Georges uitwisselt met zijn moeder (in scrabble-letters), de fijne snoepverkoper Bennie, het schilderij van Seurat dat een mooie decor-rol speelt... Een rijk, lekker, wijs leesboek!

Dit boek werd vertaald door Jenny de Jonge.

DE WOEDE-UITBARSTING VAN BETH - Christian Frascella (Moon)

Dit is het derde boek dat van de Italiaanse schrijver Christian Frascella in onze taal verscheen, na zijn overrompelende roman IK BEN DE STERKSTE en de opvolger ZEVEN KLEINE CRIMINELEN. De boeken verschillen flink van elkaar, maar één ding hebben ze gemeenschappelijk: je wilt je er al binnen een bladzijde aan overgeven. Dat tekent het grote talent van Frascella. Je bent benieuwd naar de hoofdpersonen, je wilt weten waar hun fascinerende stem je naartoe leidt. Daarbij heeft de schrijver een makkelijke pen, die op de juiste momenten onnadrukkelijke, maar sterke metaforen hanteert en niet terugdeinst om uit te weiden en niet-voorde hand liggende bochtjes in het verhaal toe te laten. Dat zorgt ervoor dat zijn boeken absoluut geen prefab-jeugdromans worden.
In DE WOEDE-UITBARSTING VAN BETH gaat het om de zeventienjarige Beth, die woedend is. Op de wereld, op de politiek, op de maatschappij waarin ze leeft, op haar moeder, op zichzelf. Dat moet wel tot de uitbarsting uit de titel leiden, en dat gebeurt dus ook. Op een zeer originele manier, met als toetje een overrompelende slotscène. Het is een goede beslissing van uitgeverij Moon om ook dit derde boek van Frascella beschikbaar te maken voor het Nederlandse publiek - nu kunnen we deze uitstekende schrijver blijven volgen.

Dit boek werd vertaald door Henrieke Herber.