VISSEN SMELTEN NIET - Jef Aerts (Querido)

In korte tijd drie mooie boeken, dat is knap van Jef Aerts. Het prentenboek GROTER DAN EEN DROOM waar Marit Törnqvist de onvergetelijke tekeningen voor maakte is nog niet eens een jaar oud, en nu is VISSEN SMELTEN NIET er. Het is een ijskoude kinderroman, en dat 'koud' slaat op de weersgesteldheid in het boek: diep winter. Matti loopt over een bevroren meer naar de andere oever, naar de stad, om zo zijn vaders mooiste Betta Splendens (kempvis) te redden. Aerts maakt dat ijskoude zintuiglijk heel mooi voelbaar, en dat beeld van het jongetje met de vis in zijn thermosfles met de schapenvacht eromheen is zeer ontroerend. Halverwege komt Matti het meisje Drika tegen, die ook een queeste aan het uitvoeren is. Samen trekken ze verder op. Het is heel fijn lezen in dit boek, Aerts houdt je echt in de ban van het sterke verhaal. En VISSEN SMELTEN NIET maakt vooral ook duidelijk dat er zich met Jef Aerts een kinderboekenschrijverschap heeft aangediend waar we heel verheugd over mogen zijn.

JIJ EN IK EN ALLE ANDERE KINDEREN - Bart Moeyaert (Querido)

In deze vette verzamelbundel staat vrijwel al het 'losse' werk gebundeld dat Bart Moeyaert schreef voor kinderen onder de twaalf, zowel verhalen als gedichten. De uitgave is vlekkeloos: mooi omslag, mooi papier, illustraties met rood als steunkleur. Die illustraties zijn ook nog eens veelal nieuw - van de hand van Rotraut Susanne Berner, Wolf Erlbruch, Marije Tolman, Korneel Detailleur, André Sollie en Gerda Dendooven: de waarlijk groten dus. En in het boek is het een zeer gelukkig weerzien met bijvoorbeeld de prachtige AVI-verhalen die Moeyaert in het verleden schreef voor uitgeverij Zwijsen. Hoogtepunten te over, zoals 'Een kuil om in te wonen', 'Een boot in de mist' en 'Die steeg van ons'. Sommige verhalen zijn licht herschreven, of de zinnen staan niet meer onder elkaar, maar naast elkaar. Dat werkt vaak heel goed. Een groot plezier is het ook om 'Mansoor, of: hoe we Stina bijna doodkregen' terug te lezen, 'De brief die Rosie vond' of 'De baas van alles'. Het fijne aan dit boek (waarin je steeds maar door wilt lezen én tegelijk nog wat voor morgen wilt bewaren) is dat er zovéél is, dat er een dikke schatkist opgesteld wordt en dat het gewicht van Bart Moeyaert als kinderauteur blij onderstreept wordt. Een van de mooiste uitgaven van dit jaar.

SINTERKLAAS SLAAT EEN JAARTJE OVER - Susanna Wiersma & Linde Faas (Lemniscaat) en SINT GAAT OP GYM - Bette Westera & Sylvia Weve (Gottmer)

Sinterklaas heeft er geen zin in, al dat gedoe, wéér dat grote boek, wéér die lange reis: in SINTERKLAAS SLAAT EEN JAARTJE OVER ontmoeten we een recalcitrante goedheiligman. Het middengedeelte van het boek is het leukste: daar zien we wat Sinterklaas aan boycotacties verzint om niet naar Nederland te hoeven gaan. Erg grappig. Daarbij is de oplossing, de reden dat Sint wél wil gaan (en snel ook!) heel slim bedacht door scenariste Susanna Wiersma. De tekeningen van Linde Faas zijn fleurig en geinig, en kinderen kunnen lekker lang zoeken naar allerlei details.

SINT GAAT OP GYM is van de hand van Bette Westera en die heeft al bewezen vele gave verhalen te maken. Ook dit Sinterklaasverhaal is leuk: Sint moet ergens op. Op judo of op voetbal, omdat hij zich verveelt. Uiteindelijk gaat hij op paardrijden, en daarmee verbaast hij iedereen, en vooral Dieuwertje. De grootste brille komt in dit boek van de tekeningen van Sylvia Weve. Even wendbaar als een topgymnast tekent zij de sterke figuren, de bewegende grappen en de galopperende Sint: naast het heerlijke SINT OP KOMST! van Mattias De Leeuw zijn dit twee mooie, nieuwe, geestige 5-december-feestbijdragen.

BASTIAAN EN ZIJN BALLON - Alice Brière-Haquet/Olivier Philipponneau (Book Island) - BUURMAN LEEST EEN BOEK - Koen Van Biesen (De Eenhoorn)

Er zijn grootse, kleurrijke, meeslepende prentenboeken, en er zijn van die charmante verhalen die een klein, helder verhaal leveren dat stoelt op één duidelijk idee. Tot die laatste categorie horen BUURMAN LEEST EEN BOEK en BASTIAAN EN ZIJN BALLON. In Bastiaan gaat het om een zwartwit prentenboek, met als steunkleur rood. Dat rood is steeds een cirkel, en de ballon die Bastiaan kwijtraakt en daarna denkt overal te zien. De soepele vertaling op rijm is van Bette Westera. In BUURMAN LEEST EEN BOEK gaat het om buurman en zijn buurmeisje die door een muur gescheiden zijn. Buurman wil stilte, en buurmeisje wil spelen. Dat gaat niet altijd samen. In beide boeken draait het om een fijne, klare plot, die kinderen ongetwijfeld na eerste lezing doet gniffelen van voorpret - bij de volgende lezingen!

 

BOER BORIS IN DE SNEEUW - Ted van Lieshout & Philip Hopman (Gottmer)

Ik hield al toen ik een heel klein kind was erg van lijstjes, van verzamelingen, van boeken op een rijtje. Met hoeveel plezier had ik een serie boeken als BOER BORIS gekend, en met hoeveel plezier had ik ze naast elkaar gezet. Dat een boek iets is om te lezen, om uit voorgelezen te worden (en met wat voor een plezier zal dat bij deze perfecte rijmverhalen van Ted van Lieshout kunnen!) en om te bekijken, ligt voor de hand, maar dat boeken ook objecten om aan te raken en te rangschikken zijn: dat hebben de makers en de uitgever van BOER BORIS goed begrepen. Deze boeken, met hun kussenachtig omslag en spotvernis, vóelen ook zo lekker.
Er zijn intussen drie BOER BORISsen. En ook BOER BORIS IN DE SNEEUW is weer heerlijk. Philip Hopman blinkt uit in landschappen van kleur en warmte, en in de details, net als bij de vorige delen. Ook nu is, naast de drie kinderen Boris, Berend en Sam, ook het muisje weer te volgen, en de kat, en de hond, en de merel (het muisje op ski's, met zonnebril!). BOER BORIS is al na zeer korte tijd bijna niet weg te denken uit de Nederlandse kinderliteratuur, en weet je wat, ik ga de drie boeken even met hun ruggetjes naast elkaar zetten. Nu.

OP EEN MORGEN STOND ZE DAAR - Per Nilsson (Leopold)

Per Nilsson is vooral bekend van zijn goedgeschreven jongerenromans, waarin maatschappij-inzicht en maatschappijkritiek nooit ver weg is. OP EEN MORGEN STOND ZE DAAR is nét een beetje anders. De verteller is Tum-Tum, die ondanks zijn wat bizarre naam, een gewone jongen van een jaar of twaalf is. Die een héél bijzonder meisje ontmoet, ze staat opeens aan de rand van het voetbalveld en blijkt bij hem op school en bij hem in de klas te komen. Ze noemt zich Extra. En een toevoeging zal ze blijken: een bron van raadsels, van geheimzinnigheid, van magie en ongedachte mogelijkheden. Het is daarmee een heel spannend verhaal geworden, maar het grootste plezier ligt in de ongelooflijke rake manier van schrijven. Nilsson is een van die schrijvers uit wiens hand je vanaf de eerste zin wilt eten. Bij wie je om meer vraagt als het boek afgelopen is.

OP EEN MORGEN STOND ZE DAAR  werd vertaald door Bernadette Custers.