vrijdag 23 februari 2018

DIE ELAND IS VAN MIJ - Oliver Jeffers (Hoogland & Van Klaveren)

Langzaam worden ook de oudere titels van Oliver Jeffers vertaald en dat is natuurlijk fijn nieuws. Deze DIE ELAND IS VAN MIJ stamt uit 2012 maar is nu gelukkig ook in het Nederlands beschikbaar. Het kleurrijke prentenboek vertelt over een jongetje (Wilfred) dat ervan overtuigd is dat hij een eland bezit die aan is komen lopen. Het jongetje is wellicht wat claimerig, want het stelt allerlei regels aan de eland waar de eland zich aan houdt... of niet. Maar het jongetje Wilfred krijgt een flinke schok als blijkt dat meer mensen zich de eigenaar van de eland wanen. Hoe nu verder? Net als ander werk van Jeffers blinkt het verhaal én het beeld weer uit in timing. Het is bijna een hilarisch kort filmpje dat je voorbij ziet trekken, maar dan met allerlei details die je de hele tijd weer wilt bekijken. Dit is een van de vrolijkste prentenboeken dat er de laatste tijd is uitgekomen, en ook een van de beste.

Dit boek werd vertaald door Berd Ruttenberg.

HET HELE SOEPZOOTJE - Floor Bal & Sebastiaan Van Doninck (Gottmer)

Zo'n prentenboek bestond er nog niet: een non-fictie-verhaal over de evolutie. De ondertitel van dit boek luidt: Het ontstaan van het heelal, de aarde, de mensen en de rest. Floor Bal (wetenschapsjournalist) vertelt in heldere zinnen hoe 'het hele soepzootje' dat aarde heet voortgekomen is uit het niets, uit één iets, via een brokkenregen, via zeeën en vulkanen, via beestjes en vissen tot dieren en mensen en bebouwing en uitvindingen. Heel mooi aan dit boek zijn de wervelende tekeningen van Sebastiaan Van Doninck. Ze geven soms zelfs bijna licht. Heel bijzonder zijn ook zijn mensfiguren, die een nieuwe ontwikkeling in zijn werk lijken aan te kondigen. Een heel geslaagd informatief prentenboek voor zelfs de allerkleinsten. 

KAT EN VIS - Alain Clark & Loes Riphagen (Moon)

Loes Riphagens werk kennen we natuurlijk. Je wordt er altijd vrolijk van. Alain Clarks muziek kennen we ook - maar niet zijn schrijven. In KAT EN VIS  bundelde hij vierendertig spitse gesprekjes die zich afspelen tussen een goudvis en een kat. De twee zijn duidelijk bevriend, maar ze plagen elkaar ook graag. Soms is woordspel de kern van een verhaaltje, soms een filosofische gedachte. Ze inspireerden Loes Riphagen tot krachtige, montere beelden, met slechts hier en daar een grappig klein decorstukje. Het maakt KAT EN VIS tot een lekker tintelend samenspel van tekst en tekeningen: fris, dat is het woord dat het beste bij deze uitgave past. Heerlijk fris.

EEN HONDENLEVEN - David Cirici (Ploegsma)

Allereerst een compliment aan uitgeverij Ploegsma: EEN HONDENLEVEN is vertaald uit het Catalaans, en dat gebeurt maar zelden. We zijn erg gericht op vooral de Amerikaanse en eventueel de Duitse of Scandinavische kinderliteratuur, maar dit boek komt van elders en dat is fijn.
Het verhaal is verteld vanuit Mos, een hond die het blije bezit is van twee kleine baasjes. Maar al op de eerste pagina's raakt hij ze kwijt omdat hun huis gebombardeerd wordt. Het boek speelt zich dus in tijden van oorlog af. Wat volgt zijn de omzwervingen van Mos, samen met een andere groep zwerfhonden, waarvan de een na de ander ook weer verdwijnt, met steeds de volgehouden hoop op het terugvinden van Janinka en Mirek.
EEN HONDENLEVEN is prachtig vormgegeven (door Steef Liefting, ook de omslagtekening is van hem!) en leest makkelijk. Het biedt een klassiek, meeslepend verhaal, dat veel kinderen zal ontroeren.

Dit boek werd vertaald door Gerard de Viet.

IK BEN EEN KAT! - Galia Bernstein (Leopold)

Een jong poesje probeert een tijger, een leeuw, een panter, een jachtluipaard en een poema ervan te overtuigen dat zij zelf toch ook echt een kat is - net als zij. Maar daar moeten de grote katachtigen hard om lachen. Ze zullen haar wel eens even bewijzen dat ze écht geen kat is.
Dit prentenboek staat stevig op zijn poten. Het straalt van de heldere dierenlijven en is daarin zo heerlijk duidelijk, dat je bij elke spread denkt: ja, zo moet dit op de pagina staan. De tekenares beheerst het in- en uitzoomen perfect, maar ze kan al die kattenbeesten ook in maar een paar trefzekere contourlijnen tot leven wekken. Het verhaal is fijn geschreven, maar het zijn de dierfiguren die je doen denken: wow, zó te kunnen tekenen...

Dit boek werd vertaald door Studio Bos.

ZO RAAR - Inger Hagerup & Paul René Gauguin, vertaald door Bette Westera (Gottmer)

Klasse-vertaalster Bette Westera stelde dit boek aan haar uitgeverij voor, en die gaf haar groen licht. Dat was een gelukkige keuze. Inger Hagerup is in Noorwegen zo beroemd als, laten we zeggen, Annie M.G. Schmidt bij ons, en ZO RAAR biedt ons een bundeling van drie Hagerup-boeken.
De verzen die ze bevatten zijn dartel. In de wrakken van de schepen / op de bodem van de zee / zemen kwallen zonder strepen / alle ruiten van de schepen, / tot ze glanzen als een spiegel. / En de vissen helpen mee. Zo danst elk gedicht. Soms is het uitgangspunt volledig absurd (met name in de eerste bundel) en soms zijn het vooral versjes die Hagerup schreef naar aanleiding van planten of dieren (heel beroemd is bijvoorbeeld haar rijm over peterselie, Lille persille). De laatste bundel, en dus ook het laatste gedeelte van dit boek, zijn handgeschreven versjes, die, toegegeven, wel wat zwakker zijn dan de gedichten uit de eerste twee delen, maar nog altijd speels en wiegend.
Dat dit allemaal tot ons komt is dus de grote verdienste van Bette Westera. Er zijn maar weinig mensen die strak in het ritme zittende poëzie zo sterk kunnen vertalen. Geen stoplappen, geen toegevingen aan de grammatica, geen gesmokkel. ZO RAAR is van zichzelf al fijn klassiek (ook door de tekeningen), en daarbovenop nog eens een signature dish van Westera.

CHARLIE EN IK: VER VAN HUIS - Mark Lowery (Van Goor)

Een boek met twee onweerstaanbare hoofdpersonen: de zorgzame Martin en zijn jongere, grappige, levenslustige broertje Charlie. Martin vertelt het verhaal. Hij is van huis weggelopen - tijdelijk - omdat hij samen met zijn broertje nog eens naar de kustplaats wil waar ze samen dolfijnen hebben gezien. Waarom de jongens zonder hun ouders gaan zal pas later duidelijk worden, evenals nog wel meer onverwachte plot-onwikkelingen, die trouwens heel mooi geplaatst zijn, je wordt echt het verhaal ingetrokken. Door die zuigkracht wordt het verhaal ook een reis: samen met de jongens zwerven we van trein naar trein, steeds dichterbij het doel, de waarheid, het einde van het boek. Ook de figuur van Henrietta (die Hen genoemd wil worden), het meisje dat Martin halverwege ontmoet, is mooi. Zij helpt Martin verder én ze verwoordt de vragen die wij als lezer ook hebben. Een ontroerende, warmhartige kinderroman.

Dit boek werd vertaald door Sandra C. Hessels.

dinsdag 20 februari 2018

ZEB. - Gideon Samson (Leopold)

Wat je favoriete schrijvers betreft kunnen de verwachtingen bij een aangekondigd boek twee kanten op: je kunt hopen op een boek dat lijkt op de vorige (want die vond je immers geweldig) en je kunt hopen op een boek waarin de schrijver je volledig verrast (want dat vertrouw je haar/hem volledig toe). Bij Gideon Samson zou voor mij het een én het ander prima zijn. Zijn laatste 'grote' boek, EILANDDAGEN, vond ik werkelijk fenomenaal dus bij een 'EILANDDAGEN deel 2' had ik gejuicht. Maar ZEB. neemt de tweede route. Verrassend: het is een verhalenbundel. Nog verrassender: het zijn absurde verhalen - en absurdisme is nu niet bepaald een gangbaar genre binnen de kinderliteratuur. Dat komt misschien omdat het al snel te willekeurig wordt, te veel verzinsels die net zo goed een andere kant op hadden kunnen gaan. Maar niets van dat alles in ZEB. Het knappe is dat Samson het absurdisme streng inbindt. In elk verhaal (over steeds een andere klasgenoot) is er één element dat de gekte aandrijft: het huilen wordt plotseling afgeschaft, 2 plus 2 is opeens 5 en ja, er zit zomaar een zebra in de klas. Eromheen bewegen volkomen geloofwaardige kinderen en ouders - en dat maakt dat dit boek niet alleen overtuigend maar ook heel grappig wordt.
'Aplomb', dat was het woord dat me bij het lezen van dit boek steeds te binnenschoot, en toen ik daarnet opzocht wat het nu werkelijk betekent, leek het me inderdaad de beste omschrijving voor dit boek, maar ook voor de kordate vormgeving van Thomas & Jurgen, de vernieuwende, ferme tekeningen van Joren Joshua én voor Gideon Samson. Er stond namelijk: 'iemand met aplomb is geestelijk in evenwicht en straalt daardoor zelfvertrouwen en doortastendheid uit'. Tja: klopt.

zaterdag 17 februari 2018

EIGENWIJZE TOBIAS - Ruud Bruijn (De Vier Windstreken)

Varkentje Tobias is zo'n driftige kleuter die druk bezig is de hele zandbak leeg te scheppen. Die in zijn aandoenlijk halfstoere jongensachtigheid misschien net een tikkeltje te brutaal en te eigenwijs is. Zijn moeder geeft hem daarom, als hij de zandbak niet opnieuw vol wil scheppen, een liefdevolle berisping. Waarna Tobias op zoek gaat naar een andere moeder, één die geen bezwaar heeft tegen een luie, eigenwijze en wat besmeurde zoon. Die zoektocht wordt verbeeld in dit heerlijk kleurrijke, ronduit fijne nieuwe prentenboek van Ruud Bruijn. In de dorps- en campingplaten is het gniffelen om de details: een kinderwagen voor vijf biggetjes bijvoorbeeld, of de komische logo's op de douches op de camping. Uiteraard eindigt het boek met thuiskomen, warmte, voorlezen. En - zoals dat gaat - een allerlaatste taak voor Tobias' moeder...