HOE TORTOT ZIJN VISSENHART VERLOOR - Benny Lindelauf & Ludwig Volbeda (Querido)

Een nieuw groot boek van Benny Lindelauf - dat is een belevenis. We hebben er na zijn grote werken NEGEN OPEN ARMEN en DE HEMEL VAN HEIVISJ een tijdje op moeten wachten, maar met HOE TORTOT ZIJN VISSENHART VERLOOR is ons geduld beloond.
Tortot is een verharde veldkok, die ervan overtuigd is dat zijn plek in het leven de keukentent in de ene na de andere oorlog moet blijven. Tot hij een jong soldaatje van twaalf jaar ontmoet, dat zich aan hem hecht. In een zintuiglijke stijl voert Lindelauf ons langs de emotionele tocht die de rest van het boek wordt (op weg naar het ontdooien van Tortots vissenhart) en langs de sterke plottocht, want de afwikkeling is vindingrijk en veelkleurig.

UItgeverij Querido vroeg jonge tekenaar Ludwig Volbeda om beelden, en hoe gelukkig is dat verzoek geweest. Volbeda brengt een heel nieuwe wereld aan bij dit boek. Hij illustreert niet (in de beperkte zin van het woord, plaatje bij praatje), maar schept context, ondergrond, achtergrond, zij-universum en rondom-schepping. Met onnoemelijk veel details, in fijne lijntjes en vanuit een voorliefde voor constructies en verzamelingen, eist zijn werk op dat je na het lezen van het boek nog eens van voren af aan gaat beginnen en dan alleen maar kijkt, kijkt, kijkt. Het maakt benieuwd naar zijn eigen grote project (dat over een tijdje zal verschijnen) en naar nieuw werk van hem bij kinder- en jeugdboeken - of eigenlijk naar élk nieuw werk van hem.
Samen tillen Lindelauf en Volbeda dit boek op tot een kleinood, voeg daarbij de mooie vormgeving van Herman Houbrechts en Nancy Koot en je hebt een boek waarvan er in een jaar niet veel verschijnen. 

WAT ME NU TOCH GEBEURDE OP WEG NAAR SCHOOL - Davide Cali & Benjamin Chaud (De Fontein)

Benjamin Chaud, een van de geweldigste tekenaars van deze jaren, kennen we al een klein beetje van de Pomelo-boeken en van het heerlijke APPLAUS VOOR PAPA BEER. En nu is er een nieuw, klein boek waarbij het weer heel prettig kijken is naar zijn stijl die grappig, maar niet te jolig en vol, maar niet te chaotisch is.
Een jongetje wil echt op tijd op school zijn, maar onderweg overkomen hem allerlei vertragende gebeurtenissen (dino's, reuzenapen, olifanten, Chaud kan lekker uitpakken). En toch... komt hij nog op tijd aan. Of niet?
Leuk ook zijn de knipogen naar bestaande verhalen en naar 'bestaande' fantasiefiguren, als de Yeti, King Kong, Roodkapje, Hans en grietje, de Rattenvanger van Hamelen... Ja, naast alle grote prentenboeken is zo'n middenformaat uitgave een fijn hebbeboekje. 

Dit boek werd vertaald door Maartje Beukers.

LITTEKENS - Anke de Vries (Lemniscaat)

Ze lopen rond in heel wat politieromans: oude, wat knorrige inspecteurs. Het is fijn om door hun vermoeide ogen mee te kijken naar de ontrafeling van een misdaad. Hoewel dit natuurlijk een jeugdboek is, in de zin van: een verhaal over twee jeugdige hoofdpersonen, is het óók een klassieke politieroman, met een speurder die verwant is aan die uit de boeken van Simenon of Fred Vargas. Dat is een van de charmes van LITTEKENS. Een andere charme is het weerzien met succesauteur Anke de Vries. Al in de jaren tachtig was er HET GEHEIM VAN MORIES BESJOER, en haar bekendste boek is misschien BLAUWE PLEKKEN. Het bleef een tijd stil rond De Vries, maar LITTEKENS is een boek dat naadloos in haar oeuvre past. Paul en Clara, de jonge hoofdpersonen (met littekens) zijn sympathiek en willen het goede voor de mensen om hen heen, maar ze worden elk voor flinke uitdagingen geplaatst. Nog een derde charme is de natuurlijke toon waarop De Vries de peuters uit dit boek laat praten (de oppaskinderen van Paul, en later ook van Clara). Die is namelijk heel naturel en levendig. Voeg daar het Franse decor aan toe en je hebt een prettige hernieuwde kennismaking met een van onze bekendste auteurs.  

DE GORGELS - Jochem Myjer (Leopold)

Het is een geinig wezentje, de Gorgel die 's avonds opduikt in Melle's kamer. Hij praat grappig en ziet er grappig uit - maar Myjer kiest gelukkig niet voor een voor de hand liggend eendimensionaal doldwaas relaas. Wat met de verschijning van Melle's eerste Gorgel begint mondt uit in een spannend avontuur waarin de hoofdpersoon vindingrijk moet zijn om zijn geliefde kleine-vriendenvolk te beschermen tegen de gemene Brutelaars. Dat vind ik het aardigste aan dit boek: dat de schrijver écht kiest voor spanning en voor een warmbloedig verhaal, waarin we als lezer zelf een beetje Melle worden. De details om hem heen helpen daar aan mee. Hoe Melle's ouders reageren bijvoorbeeld (geloofwaardig en echt), maar ook de vele mooie natuurdetails. Melle's vader is bioloog, maar ook Melle zelf houdt van vogels en van het buiten zijn. Dat zorgt voor een fris decor. De tekeningen van Rick de Haas maken het nog geloofwaardiger, dit is een samenwerking die klopt. Hopelijk komen er nog meer Myjer-boeken, want dit was een heel aangenaam debuut.

WE KEKEN ALLEMAAL OP - Tommy Wallach (Querido)

De Amerikaanse singer-songwriter Tommy Wallach schreef een apocalyptische young-adultroman die in de Verenigde Staten behoorlijk insloeg. Ardor, zo heet de asteroïde die op de aarde af komt en met een kans van 66,6% de wereld zal vernietigen. Als predident Obama het op televisie vertelt is er in zijn blik niets meer van het jongensachtige dat hij normaal gesproken heeft. Van alle mogelijk getroffenen op de globe laat Wallach ons vier jongeren volgen: Peter, Eliza, Andy en Anita. In korte hoofdstukken waarin afwisselend een van hen het gezichtspunt vormt dringen we tot diep in hen binnen. Daarbij staat alles, door Ardor, op scherp: want wat is leven werkelijk, als het nog maar twee maanden duurt? Is anarchie voor de hand liggend, en egoïsme, of betrek je je juist meer op een ander? Wallach gebruikt voor dit viertal het mooie woord 'karass', dat de vertaalster verstandig genoeg onvertaald laat. Het is een begrip uit een Vonnegut-roman (geen toevallige verwijzing, Wallach heeft Vonnegut goed gelezen) voor zoiets als 'een onzichtbaar met elkaar verbonden kleine groep mensen'.  Wallach houdt het juiste midden tussen diepgang en spanning, want je wilt graag verder lezen, en voorspelbaar wordt het nooit, maar je wilt van tijd tot tijd toch ook graag stilstaan bij wat er zich aan eigen gedachten in je hoofd vormt: hoe zou ik reageren, wat zou ik doen? Sterk boek, van deze Wallach, dat terecht nu ook in de rest van de wereld furore maakt.

Dit boek werd vertaald door Aimée van Warmerdam.

ONDER MIJN HUID - Marlies Slegers (Luitingh Sijthoff)

Het is een veel groter probleem dan we denken: sexting. Het rondsturen van naaktselfies die alleen voor een vriendje gemaakt zijn, maar uiteindelijk gebruikt worden om een meisje (soms een jongen) aan de schandpaal te nagelen als 'slet'. In de eerste klassen van de middelbare school, soms zelfs al op de basisschool. Het schijnt dat 88% van de 'vertrouwelijk' gestuurde naaktfoto's verder verspreid worden. Dit kan zeer, zeer schadelijke gevolgen hebben, maar echt, het komt dus veel vaker voor dan we denken, namelijk: vrijwel in elk klas. Over dit probleem schreef Marlies Slegers een helder, spannend, uitgebalanceerd boek. Ze weet overduidelijk veel van het probleem af, maar ze gebruikt die kennis niet om een 'adviesboek' te maken, maar juist om een (helaas voor veel meisjes) herkenbaar verhaal neer te zetten, dat ook gewoon spannend is, en een slimme plot heeft. Juist dáárom kan dit boek hopelijk ook nog eens sextingleed voorkomen.

GEFELICITEERD, LEONARD PEACOCK - Matthew Quick (Lemniscaat)

Leonard Peacock wordt achttien jaar. Maar niemand feliciteert hem. Nu is Leonard op zijn verjaardag ook zelf met heel andere zaken bezig. Hij heeft zijn lange, engelachtige haren afgeknipt en is op weg om zijn voormalig beste vriend te vermoorden, en daarna zichzelf neer te schieten. Maar eerst wil hij nog wat afscheidscadeaus langsbrengen bij de vier mensen die hem werkelijk lief zijn: zijn buurman, een klasgenoot die prachtig viool kan spelen, het meisje op wie hij verliefd is en zijn favoriete leraar.
Dat zijn de uitgangspunten voor deze harde, maar toch ook aandoenlijke young-adult-roman. Het boek is in de ik-vorm geschreven en daarmee brengt Matthew Quick ons heel dicht bij Leonard. De vorm is apart: korte hoofdstukken, maar voorzien van allerlei noten onderaan de bladzijden, afgewisseld met brieven uit de toekomst, die door een latere Leonard geschreven zijn aan de huidige (of... nou ja, lees dat zelf maar). Dit boek is een ernstige, soms bittere, maar toch ook hoopvolle vorm van de traditionele Amerikanse YA-novel, en het is goed dat Quick langzaam in het Nederlands vertaald raakt.

Dit boek werd vertaald door Ineke Lenting.