vrijdag 15 maart 2013

HET MES DAT NIET WIJKT - Patrick Ness (Moon)

DE GEBROEDERS LEEUWENHART van Astrid Lindgren en de HARRY POTTER-reeks van J.K. Rowling, maar ook  DE BRIEF VOOR DE KONING  van Tonke Dragt en DE GRIJZE WOLF van John Flanagan zijn boeken waarin de hoofdpersoon archetypisch ondergaat en weer moet zien boven te komen. Of, zoals het in HET MES DAT NIET WIJKT staat: 'Iedereen valt. Dat is niet de afvraging. De afvraging is of we weer overeind krabbelen.' Dit soort boeken helpt bij het overeind krabbelen. Het laat zien dat je moet koersen op de hoop en dat je om die hoop te zien niets anders kunt doen dan je dapperste eerlijkheid in te zetten. Dat dit soort boeken belangrijk is en een soortgelijke functie vervult als vroegere volksverhalen, sprookjes en zelfs bijbelse gelijkenissen, kan niet genoeg onderkend worden. Ze stalen ons. HET MES DAT NIET WIJKT, het eerste deel van de CHAOS-trilogie van Patrick Ness, is vergelijkbaar met de belangrijke boektitels uit het begin van dit stukje. Je begint te lezen en voelt dat er iets waarlijk belangrijks geschreven is en dat jij het avontuur van het lezen van die grootse jeugdliteratuur nu mag beginnen. We leven niet mee met Todd Hewitt, de hoofdpersoon, nee, we zijn Todd Hewitt. Dit eerste deel is gekmakend spannend en kent een finale die je dankbaar doet kijken naar uitgeverij Moon, dankbaar, omdat het nog maar een paar maanden duurt voor deel twee en drie beschikbaar zijn. Deze rijkbekroonde serie heeft elders in de wereld allerlei prijzen gekregen, en niet de minste ook. Dat is volkomen terecht, omdat naast het belang van een dergelijk boek (ook voor de leesbevordering!) en naast de sterk gedoseerde plot-elementen, dit keer ook de taal zo mooi is. Ness schrijft beeldend en zijn zinnen zijn zuiver en recht. Ineke Lenting vertaalde het boek. Dat heeft ze ongelooflijk knap gedaan. Todd en de andere inwoners van Prentiss-dorp spreken een taal met platte uiteindes, en dat heeft Lenting op een volkomen natuurlijke manier in het Nederlands weergegeven. Voeg daar de hartverwarmende omgang tussen het meisje Viola en de voortdurend op zijn moed getesteTodd aan toe én de komische en ontroerende figuur van het hondje Manchee en je hebt wat je maar eens in de zoveel tijd leest en wat HET MES DAT NIET WIJKT  dus is: een perfect jeugdboek.