DE WONDERBARE REIS VAN NILS HOLGERSSON - Selma Lagerlöf, Bette Westera, Martijn van der Linden (Gottmer)

Ik weet ook niet hoe het mogelijk is, maar hoewel ik van alles wat uit Zweden komt houd, en zelfs meerdere boeken van Selma Lagerlöf (Nobelprijs voor de Literatuur 1909) las, ben ik nooit toegekomen aan haar beroemdste boek: dat over de jonge Nils Holgersson die krimpt tot kaboutergrootte en daarna op de rug van een gans over heel Zweden vliegt. Omdat uitgeverij Gottmer aan Bette Westera vroeg een nieuwe bewerking te maken en aan Martijn van der Linden om die uitgave van nieuwe tekeningen te voorzien heb ik het boek nu eindelijk gelezen - en met welk een plezier!

Omdat ik het origineel niet ken kan ik niet precies zien wat de ingrepen van Westera zijn geweest, maar zeker is dat het een flinke klus geweest moet zijn en dat ze erin geslaagd is om er een lekker leesboek van te maken. Dat ook nog eens overzichtelijk is, met al die Zweedse namen en met steeds een nieuwe plek van handeling. Want De wonderbare reis van Niks Holgersson was niet alleen een opdracht aan Westera: dat was het voor Lagerlöf ook! Aan haar werd gevraagd een aardrijkskundeboek te maken. Dat vertelt ze trouwens zelf aan de lezer, want in het een na laatste hoofdstuk voert ze zichzelf op als een van de personen die Nils tegenkomt. Geen simpele klus, om alle delen van Zweden aan de orde te laten komen, en toch een vloeiend verhaal te schrijven.

Bijzonder aan het verhaal is ook dat Nils in het begin helemaal niet zo'n leuk mannetje is. Zijn verandering, onder invloed van de wilde ganzen, en vooral van hun wijze leidster Akka van Kebnekaise, is een mooie groeilijn in het verhaal. Maar het boek roept ook weer de liefde voor het Scandinavische landschap, de Scandinavische winter en de Scandinavische zomer in de lezer op - dat wat we uit films kennen herkennen we ook hier weer in ruime mate.

Maar dat deze heruitgave echt boven andere bewerkingen uit springt komt toch vooral door het werk van Martijn van der Linden. Hij schilderde bij elk hoofdstuk een plaat die spat van de kleuren en van de bijzondere perspectieven. Deze illustraties vervoeren je echt. Of het nu de platen zijn waarop we Nils op de rug van zijn gans zien, of die waarop het Noorderlicht aan de hemel danst, of de landschappen, of de twee prenten die ik het allermooist vond (pagina 217, Nils spartelend in de bek van een beer, tegen een groene avondlucht en pagina 328, tien wolven plus hun schaduwen op het ijs) - ze toveren ons naar het Zweden van zo'n honderd jaar geleden én ze betoveren ons. Samen met de schitterende vormgeving van Suzanne Nuis maken ze van dit boek een stralende prestatie.

 370 pagina's, leeftijd: 9+. Koop dit boek bij je lokale boekhandel, of bestel het anders hier.