DE NEUS VAN ARTHUR - Kaat Vrancken (Querido)

Het is altijd fijn als er weer een boek van Kaat Vrancken verschijnt. En dan is dit ook nog eens het eerste van een serie, getuige het logo op het omslag wat vermeldt: 'De Familie Staartjes'.
Die familie is een familie Kluivers, een hondachtig soort mensen, dat de specifieke vaardigheden van honden en mensen in zich verenigt. Laat het maar aan Vrancken over om dat geloofwaardig te beschrijven: als geen ander is zijn op de hoogte van hoe honden nieuwsberichten ruiken in de straat, hoe geuren sowieso hun leven bepalen. Je zou bijna geloven dat de schrijfster zelf ook een Kluiver is.
Hoofdpersoon Arthur heeft het niet heel fijn op school: hij wordt nogal eens gepest, en dan moet hij ook zijn kluiver-zijn nog verborgen zien te houden. Maar er is wel een meisje dat hij leuk vindt, en als op een dag haar katten gestolen zijn, kan Arthur zijn hondenspeur-eigenschappen goed gebruiken. Alleen: katten...
Het boek bevat nog een tweede avontuur en samen met de tekeningen van Bert Dombrecht zet Vrancken een fijne nieuwe wereld neer, waarbij het hopen is op een snel tweede deel.

KROONSZ - Marco Kunst (Lemniscaat)

Na het realistische VLIEG! schreef Marco Kunst (behalve aan een aantal deeltjes in een leesserie voor uitgeverij Zwijsen) aan een nieuw dik jongerenboek in het historische/fantasy-genre, KROONSZ. Naar eigen zeggen werkte hij er jaren aan, en dat is ook te lezen. Het verhaal, waarin Zacharias Kroonsz en zijn zoon Wessel sleutelen aan een instrument waarmee de levenslijnen van mensen te bespelen zijn, steunt op zeer gedegen onderzoek. Het begin in de zeventiende eeuw en eindigt in 2014, en Kunst heeft oude geschriften en theorieën over leven en dood tot zich genomen, hij weet duidelijk waar hij het over heeft als bijvoorbeeld de geschriften van Spinoza langskomen. Dat maakt dit boek tot een verhaal zoals er maar weinig andere zijn. Het eindigt in een spannende apotheose, waarin al dat geschiedkundige juist weer heel modern wordt, tot aan referenties aan Dutroux toe. Marco Kunst is een uitzonderlijk en eigenzinnig schrijver, en dat laat hij ook in KROONSZ weer ruimschoots zien.

HET GROTE OUDE MEESTER DIERENBOEK - Marthe Wijngaarden (Waanders uitgevers)

Dit boek kwam er - weten we uit het voorwoord - door een tweejarige. Zoon Thijme, van maakster Marthe Wijngaarden, wilde boek na boek over dieren bekijken en voorgelezen krijgen. Zelf is Wijngaarden gefascineerd door de schilderijen van oude meesters, en uiteindelijk leverde de combinatie van die twee liefdes dit mooie kijkboek op.
Uit vele oude kunstwerken werden de portretten van allerlei dieren gelicht. In een heldere vormgeving (van Jelle F. post) zien we bijvoorbeeld de stier van Potter, het puttertje van Fabritius, maar ook een muis, twee stekelvarkens, een olifant, een schaap, een paard en zelfs een zebra. En natuurlijk mijn favoriet: de eland, uit een schilderij van George Stubbs (1770). Het boek is compleet met een duidelijk voorwoord en een mooie verantwoording, waarin we de hele schilderijen zien, en alle gegevens lezen. Prachtige uitgave - en een boek dat ik als kind graag had gehad.
(Meer info, en een kijkje in het boek: hier.)

ZAC & MIA - A.J. Betts (Blossom Books) - IK + EARL + DE STERVENDE RACHEL - Jesse Andrews (Pimento)

Twee boeken waarin een jongere te maken krijgt met een andere jongere die kanker heeft. En in beide boeken een prachtig portret van een onverwachte vriendschap.

In ZAC & MIA ligt Zac in het ziekenhuis en leert, omdat ze naast hem ligt, de stuurse Mia kennen. De hoofdstukken worden om en om vanuit Zac of Mia verteld, en al snel wil je door- en doorlezen. dat komt door de intrigerende verhaallijn, door de onverwachte bochten in het verhaal, en vooral door de warmte waarmee A.J. Betts deze twee sterke jongeren tekent.

Greg, 17, uit IK +EARL + DE STERVENDE RACHEL, is een onvergelijkelijke hoofdpersoon. Niet mooi, niet per se nobel, en toch moet juist hij het moreel van de aan kanker stervende Rachel hoog zien te houden. Schrijver Jesse Andrews heeft iets onverwachts gedaan: hij knoopt niet op een vioolmuziek-achtige manier alle verhaallijnen aan elkaar, en speelt op een vrijmoedige wijze met humor. Daarmee wordt dit boek een boek waarin je regelmatig hardop lacht (dat Rachel graag naar Gregs onbegrijpelijk grappige monologen luistert is goed te begrijpen), terwijl toch ook het bitter en de verwarring niet overgeslagen worden.
Bijzondere boeken, en allebei horend bij de top van wat er de laatste jaren aan vertaalde young adult romans is uitgekomen in ons land. 

ZAC & MIA werd vertaald door Aimée Warmerdam, IK +EARL + DE STERVENDE RACHEL door Ellis Post Uiterweer.

GA TOCH FIETSEN! - Philip Hopman & Joukje Akveld (Querido)

Een adorabel klein pandabeertje fietst verbeten door de stad, de stad uit, naar het platteland, en dan steeds minder verbeten terug. Hier is sprake van boosheid. En ja hoor, Boese heeft ruzie met zijn vriend Willem en houdt het binnen niet meer uit. Maar tijd en inspanning helpen, en aan het eind zijn ze weer gekalmeerd samen. Dit uitzonderlijk grote formaat prentenboek, een viering van de beeldwereld van supertekenaar Philip Hopman, staat vol met fietsers. En auto's. En bromfietsen. En motoren. En al die rijtuigen worden bemand door een waaier aan dieren, die natuurlijk staan voor de vreemde - en welwillende - rij aan schepselen die wij met z'n allen zijn. Op elke plaat is van alles aan te wijzen en het verhaal van Joukje Akveld leidt ons door die bonte wereld zoals de route die Boese fietst hem door zijn gemoed leidt. Grachten, landerijen, racers, plezierpeddelaars: er is veel, veel, veel te zien en dat maakt dit boek tot een fijne atlas van dierlijk-menselijke beweeglijkheid.

VERTEL ME WIE WIJ WAREN - Rindert Kromhout (Leopold)

Ik weet niet wat het is tussen het schrijven van Rindert kromhout en mij, maar het klikt. Het klikt enorm. Zijn drie boeken over de Bloomsbury groep, waar dit na SOLDATEN HUILEN NIET en APRIL IS DE WREEDSTE MAAND het derde van is, heb ik steeds verslonden, en ook nu las ik het boek letterlijk in één lange haal uit. In VERTEL ME WIE WIJ WAREN vertrekken we vanuit de zeventiger jaren van de afgelopen eeuw, als bijna alle volwassenen uit de eerdere boeken al lang overleden zijn. Quentin en Angelica, broer en (half)zus, kijken terug op een aantal niet eerder belichte verhalen, soms van 'bijfiguren' als kokkin Grace of weldoenster Lady Ottoline Morell, maar die herinneringen worden getoetst aan het oude geheugen van Duncan Grant - de laatste van de 'oude garde'. Het levert dus wat mij betreft opnieuw een heerlijk boek op, en ik zou er best wat voor geven als dit tóch nog niet het laatste deel over de Woolfs en de Bells zou kunnen zijn.

ELEANOR & PARK - Rainbow Rowell (Van Goor)

ELEANOR & PARK is een uitzonderlijke young-adult-roman die verslag doet van een zeer grote liefde. De roodharige, naar eigen zeggen iets te stevige Eleanor ontmoet de dunne, half-Aziatische jongen Park, ze blijken beiden van comics te houden en van dezelfde muziek, en daar is de start van hun eerst aarzelend beginnende verhouding, maar al snel als absoluut aanvoelende grote liefde. In korte hoofdstukjes, om en om vanuit de geliefden geschreven, voert Rainbow Rowell ons meesterlijk mee naar het hart van deze twee. Als boeken dienen om je met het hoofd en hart van iemand anders te laten denken, dan is ELEANOR & PARK daar een schoolvoorbeeld van. Eleanor ligt flink onder vuur, door schoolpesterijen, en later door iets veel bedreigenders, en dat zorgt voor een apotheose waarin je intussen zo van die twee bent gaan houden, dat je in de laatste veertig bladzijden razendsnel de afloop wilt weten, maar ook heel langzaam wilt lezen, om niet weg te hoeven van Park en Eleanor. Een betere ingang tot verliefdheid zullen we niet vaak meer krijgen.  

Dit boek werd vertaald door Ineke Lenting en Annelies Jorna.